Język polski (1 godzina lekcyjna) w klasie VIII – Justyna Wójcik
Temat: Obraz szlachty w „Panu Tadeuszu”
- Poniższa notatka zawiera podstawowe wiadomości o bohaterze zbiorowym z lektury „Pana Tadeusz” Adama Mickiewicza. Przepisz ją do zeszytu.
- Zadanie domowe: Korzystając z różnych źródeł informacji (słowniki, internet) wyjaśnij znaczenie podkreślonych.
- Proszę wszystkich o zdjęcie notatki i wysłanie jej na mój adres e-mail justiiw12345@gmail.com do poniedziałku. Będą one potwierdzeniem Waszego udziału w zajęciach zdalnych. Miłego weekendu!
Notatka:
Bohaterem zbiorowym „Pana Tadeusza” jest szlachta. Mickiewicz przedstawił ją dokładnie i uczciwie, jak nikt dotąd w literaturze polskiej.
1. Stali mieszkańcy Soplicowa i przyjezdni:
-
Sędzia Soplica (gospodarz dworu),
-
Ksiądz Robak (Jacek Soplica, brat Sędziego),
-
Tadeusz (bratanek Sędziego, tytułowy pan Tadeusza),
-
Protazy (sługa Sopliców),
-
Telimena (krewna Horeszków),
-
Zosia (wnuczka Stolnika Horeszki),
-
Gerwazy (sługa Horeszków).
2. Podział społeczeństwa szlacheckiego w epopei „Pana Tadeusza” ze względu na różnice majątkowe:
-
magnateria, arystokracja (najbogatsza warstwa szlachecka) – Stolnik Horeszko, Hrabia,
-
średniozamożna szlachta ziemiańska – Sędzia Soplica, Podkomorzy,
-
zubożała drobna szlachta:
-
szlachta zaściankowa* – Dobrzyńscy,
-
rezydenci (ubodzy krewni, przyjaciele lub wysłużeni urzędnicy mieszkający stale na dawnym dworze szlacheckim i będący na utrzymaniu gospodarza) – np. Wojski,
-
szlachta urzędnicza – Asesor, Rejent
-
służba dworska – Gerwazy, Protazy.
3. Zalety szlachty:
-
patriotyzm,
-
waleczność,
-
solidaryzowanie się w obliczu napaści wroga,
-
gościnność,
-
szczerość,
-
przywiązanie do tradycji,
-
umiejętność wybaczania.
4. Wady szlachty:
-
duma, pycha, kłótliwość, pieniactwo,
-
skłonność do awantur i burd,
-
anarchia, łamanie prawa (zajazd jako sposób dochodzenia swoich praw).
*Zaścianek – wieś lub część wsi zamieszkana przez ubogą szlachtę, nieposiadającą chłopów i własnoręcznie uprawiającą swoją ziemię.
