Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej obchodzimy 02 maja po Święcie Pracy. Dzień ten został wprowadzony w 2004 roku. Z okazji tego święta organizowane są różne wydarzenia o charakterze patriotycznym.
Święto Narodowe Trzeciego Maja jest obchodzone w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Zostało ustanowione w 1919 roku i ponownie w 1990. Jest to dzień wolny od pracy.
Polacy celebrują to święto różnorako. Instytucje państwowe i kulturalne organizują wystawy, koncerty, odczyty; składają kwiaty w miejscach pamięci historycznej. Szkoły przygotowują akademie, konkursy, prezentacje. Wielu Polaków z tej okazji ozdabia swoje domy biało-czerwonymi flagami, bierze udział w nabożeństwach za Ojczyznę lub innych manifestacjach patriotycznych.
Kilka słów o Konstytucji 3 maja
Konstytucja 3 maja została uchwalona 3 maja 1791 roku. Była drugą na świecie, a pierwszą w Europie spisaną konstytucją. Regulowała prawo Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Autorami tego dokumentu byli król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Określili ją jako „ostatnią wolę i testament gasnącej Ojczyzny”. Obrady Sejmu Czteroletniego, w trakcie których uchwalono Konstytucję, nie przebiegały spokojnie. Niektórzy posłowie pracujący na zlecenie państw ościennych (Rosji, Prus, Austrii) sprzeciwiali się powołaniu ustawy zasadniczej. Zwolennicy nowego prawa wykorzystali fakt, że wielu przeciwników konstytucji nie zdążyło wrócić na obrady po Świętach Wielkanocnych, więc po kilkugodzinnych pracach Sejm zatwierdził konstytucję, a król ją podpisał.
Dokument składał się z 11 artykułów. Do najważniejszych zmian zapisanych w konstytucji należało wprowadzenie trójpodziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, zniesienie „liberum veto”, ograniczenie praw sejmików ziemskich. Zniesiona została też wolna elekcja, a jej miejsce zastąpił przepis o władzy dziedzicznej. Ograniczono też immunitety prawne oraz przywileje szlachty zagrodowej, tak zwanej gołoty. Mieszczanie uzyskali potwierdzenie wcześniejszych praw mówiących m.in. o bezpieczeństwie osobistym, o prawie do posiadania majątków ziemskich, o zajmowaniu stanowisk w wojsku i w administracji publicznej. Ponadto wprowadzono stałą armię oraz ustanowiono wysokość podatków dla szlachty i duchowieństwa. Katolicyzm został uznany za religię panującą, jednocześnie zapewniono swobodę wyznań.
Konstytucja obowiązywała tylko przez czternaście miesięcy. Upadła w wyniku zawiązanej w Petersburgu w 1792 roku konfederacji nazwanej później „targowicką”. Należeli do niej Ksawery Branicki, Szczęsny Potocki i Seweryn Rzewuski. Na ich „prośbę” połączone siły targowiczan 20 tysięcy i armii rosyjskiej w liczbie 97 tysięcy wkroczyły do Polski. Król, który stał na czele 37 tysięcznej armii składającej się z rekrutów, po kilku bitwach zdecydował się na kapitulację i przyłączenie do targowiczan. Armia polska poszła w rozsypkę, a marzenia o wolności rozwiały się na kolejny wiek.
